Naturel (Doğal) Siklusta Dondurulmuş Çözülmüş Embriyo Transferi Nedir? Transfer Zamanlaması Nasıl Yapılır?
Naturel siklusta embriyo transferi, dondurulmuş embriyonun kadının kendi yumurtlama döngüsü ile uyumlu olacak şekilde rahim içerisine yerleştirilmesi esasına dayanır. Bu yöntemde amaç, rahim iç tabakasının embriyoyu kabul etmeye en hazır olduğu dönemi yakalamaktır. Zamanlama buna göre doğru yapılırsa; gebelik şansı artar, gebelikte ortaya çıkabilecek kanama problemleri, hipertansiyon, erken doğum riski gibi komplikasyonlar azalır. Hastanın dışarıdan hormon kullanımı ortadan kalktığı için hasta dostu bir rahim hazırlama metodudur.
Naturel embriyo transferi nedir?
Naturel siklus embriyo transferinde vücut kendi hormonlarını üretir. Hormon kullanılarak yapılan yapay sikluslarda olduğu gibi dışarıdan yüksek doz östrojen hormonu verilmez. Yumurtlama kendi kendine gerçekleşir veya çatlatma iğnesi ile desteklenir.
Amaç, yumurtlama sonrası rahim iç tabakasının belirli bir süre içinde embriyoyu tutmaya en uygun hale geldiği dönemi yakalamaktır. Bu döneme tıpta implantasyon penceresi adı verilir.
Hangi hastalar için uygundur?
Naturel embriyo transferi özellikle adet döngüsü düzenli olan ve yumurtlaması kendi başına gerçekleşen hastalar için uygundur. Adetleri çok düzensiz olan, yumurtlama sorunu belirgin olan ya da bazı özel tıbbi durumlarda ise farklı protokoller tercih edilebilir. Bu karar her zaman hastanın öyküsü ve muayenesi ile birlikte verilir.
Siklusun başından transfer gününe kadar adımlar:
Siklusun başından transfer gününe kadar olan süreçte öncelikle adet kanamasının ilk günü siklusun birinci günü olarak kabul edilir. Genellikle ilk birkaç gün içinde ilk ultrason randevusu planlanır. Bu ziyaret, yumurtalıkların ve rahim iç tabakasının başlangıç durumunu görmek açısından önem taşır. Daha sonra ortalama siklus uzunluğuna göre ultrason kontrolleri sıklaşır. Bu kontrollerde yumurtlamaya hazırlanan folikülün çapı ile rahim iç tabakasının kalınlığı ve görünümü değerlendirilir. Folikül belirli bir büyüklüğe ulaştığında yumurtlamanın yaklaştığı anlaşılır. Zamanlamanın en kritik basamağı olan yumurtlamanın ne zaman gerçekleştiğini doğru saptamak için kanda hormon düzeylerinin ölçülmesi ve ultrason ile folikülün kaybolmasının ya da yumurtlamaya ait dolaylı bulguların izlenmesi gibi yöntemler birlikte kullanılır.
Embriyo transfer zamanlaması nasıl hesaplanır?
Embriyonun dondurulduğu gelişim günü ile rahmin yumurtlamadan sonra geçirdiği süre birbiri ile uyumlu olmalıdır. Rahim iç tabakası yumurtlamadan sonra progesteron etkisi altında olgunlaşır. Embriyo rahim içerisine bu olgunlaşma ile uyumlu bir günde verilirse tutunma ihtimali artar. Kısacası embriyonun günü ile endometrium (rahim iç tabakası) yumurtlamadan sonra geçirdiği süre eşleştirilmeye çalışılır. Bu sayede embriyo ve endometrium aynı takvime getirilir.
Gerçek naturel siklus ve modifiye naturel siklus farkı
Bazı hastalarda yumurtlama tamamen doğal süreçle kendi kendine olur. Buna gerçek naturel siklus denir. Bazı durumlarda ise folikül belirli bir büyüklüğe ulaştığında çatlatma iğnesi ile yumurtlama kontrollü şekilde başlatılır. Buna modifiye naturel siklus adı verilir. Bu yöntemin en önemli avantajı yumurtlama zamanının daha öngörülebilir hale getirmesidir.
Zamanlama neden bu kadar önemli?
Embriyo transferinde yalnızca embriyonun kalitesi değil, endometriumun onu kabul etmeye hazır olup olmadığı da belirleyicidir. Eğer embriyo rahim içerisine çok erken verilirse rahim iç tabakası henüz tam olgunlaşmamış olabilir. Çok geç verilirse de rahim iç tabakası embriyo için en uygun dönemi kaçırmış olabilir. Bu nedenle naturel embriyo transferi sürecinde yumurtlama ve endometriumun yakın takibini yapmak çok önemlidir.
Naturel embriyo transferi iyi planlandığında, hem fizyolojik açıdan daha doğal bir süreç sunar hem de birçok hastada başarılı gebelik oranlarına ulaşmayı sağlar. Zamanlamanın doğru yapılması bu sürecin en hassas ve en kritik adımlarından biridir. Hastanın bu süreçte hekim ile iş birliği içinde olması başarının önemli bir parçasıdır.
Doç. Dr. Fatih Aktoz
