Eylül 2023
Tıp ve tüp bebek (IVF) uygulamalarındaki gelişmeler, çiftlerin anne baba olabilmeleri için çeşitli tedavi seçenekleri sunmaktadır. Normal yollarla ebeveyn şansı olmayan birçok çift, tüp bebek (IVF) yöntemine başvurmaktadır. Ancak bir ön hazırlık olan hastalıklara karşı korunmamızı sağlayan aşıların önemini ele almak gerekmektedir.
Aşılar ve IVF Tedavisine Hazırlık:
IVF sürecine başlamadan önce aday ebeveynler, aşıların tedavi öncesi hazırlıklarının bir parçası olarak düşünmesi gerekir. Aşılar, hem annenin hem de doğacak çocuğun sağlıklı bir hayata başlangıç yapmasını sağlamak için önemli bir rol oynamaktadır. IVF tedavisi öncesi aşıların önemi şunlardır;
- Anne Sağlığını Koruma: Hamile bir anne adayının sağlığı, bebeğinin sağlığını da doğrudan etkiler. Gebelik öncesinde uygulanan aşılar, annenin hamilelik sırasında komplikasyon riskini azaltarak, anne sağlığını korumaya yardımcı olur. Bu durumda anne adayının sağlıklı bir gebelik geçirmesini sağlar
- Rubella (Alman Kızamığı) , Kızamık ve Su Çiçeğine Karşı Bağışıklama: Rubella, kızamık ve suçiçeği hamilelik sırasında bulaşırsa, bebekte ciddi doğumsal anormalliklere neden olabilen viral enfeksiyonlardır. IVF tedavisinden önce, kadınlar rubella kızamık ve su çiçeğine karşı bağışıklığı kontrol etmeli ve gerekiyorsa aşılarını olmalıdır.
- Hamilelik Sırasında Enfeksiyonları Önleme: Bazı enfeksiyonlar, influenza (grip) ve pertussis (boğmaca) gibi, hamile kadınlar için özellikle tehlikeli olabilir. Hamilelik sırasında bu hastalıklara karşı aşılı olmak, enfeksiyon riskini azaltarak hem annenin hem de gelişmekte olan fetüsün sağlığını korur.
- Bebeğe Sağlıklı Bir Başlangıç Sağlama: Aşılar, yenidoğana pasif bağışıklık sağlayarak, onları savunmasız ilk aylarında koruma yardımcı olur. Tdap (tetanos, difteri ve boğmaca) gibi bazı aşılar, bebek için koruyucu antikorları geçirmek için hamilelik sırasında uygulanabilir. Bu ek bağışıklık tabakası, bebeğin sağlığı için kritik olabilir.
- Riskli Coğrafi Bölgelere Yolculuk: Gebelik döneminde riskli bölgelere ziyaret planınız varsa o bölgelerde sık görülen hastalıklardan korunmak amacıyla gerek IVF sürecinde gerekse hamilelik döneminde yapılabilecek aşılar mevcut. Bunları doktorunuzla görüşüp mutlaka tamamlamanız siz ve bebeğiniz için hayat kurtarıcı olabilir.
- Bazı Özel Sağlık Durumlarınız Varsa: Bağışıklık sisteminizi etkileyen bazı durumlarınız var ise (Örn. Dalağı alınmış hastalar) ya da bağışıklığınızı etkileyebilen ilaç kullanımınız var ise bu durumlarda diğer bireyler de önem taşımayan bazı aşılar sizin için gerekli olabilir. Yine bazı özel sağlık durumlarında yapılması gereken bir takım özel aşılar mevcut, bunları doktorunuz ile görüşerek tedavi öncesi tamamlamanız sorunsuz bir gebelik geçirmeniz açısından önemli olabilir.
COVID – 19 : Gebelik döneminde geçirilen COVlD-19 enfeksiyonu ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle mutlaka gebelik planlayan ya da gebe olan tüm hastalar COVID - 19 aşısı olmalıdır.
Hem annenin hem de doğacak çocuğun hayata sağlıklı bir başlangıç yapması için her gebelik öncesinde aşılar büyük önem taşır. Çünkü aşılar, önlenebilir hastalıklara ve hamilelik sırasında oluşabilecek komplikasyonlara karşı koruma sağlayan basit ama güçlü bir önlem alma yoldur.
Bazı canlı aşılar olarak tanımlanan aşılar dışında aşıların önemli bir kısmı genel olarak gebelik döneminde güvenlidir ve herhangi olmuşuz bir sonuca yol açmaları beklenmez.
IVF tedavisine başlamadan önce aday ebeveynler, aşı durumlarını ve ihtiyaçlarını belirlemek için sağlık profesyonellerine danışmalıdır. Aşı yapılması ve sağlık durumunu korumak için proaktif adımlar atarak, çiftler başarılı ve sağlıklı gebelik şansını artırabilirler.
Doç. Dr. Vuslat Lale Bakır
